ارزش غذایی مواد خوراکی در جیره طیور

ارزش غذایی مواد خوراکی در جیره طیور
جیره غذایی طیور شامل مواد مغذی انرژی، پروتئین، ویتامین ها و مواد معدنی می باشد که توسط مواد غذایی در جیره تامین می گردد. عمده ترین بخش مورد استفاده مواد غذایی که حدود 95 درصد کل جیره می باشد شامل مواد تامین کننده انرژی و پروتئین است. از بین کل مواد غذایی در جیره حدود 30 درصد آن مربوط به مواد پروتئینی است که در بین مواد پروتئینی مورد استفاده در دنیا حدود 68 درصد کنجاله سویا، 13 درصد کنجاله کلزا، 6 درصد گلوتن ذرت و 13 درصد مابقی مربوط به کنجاله های روغنی دیگر و منابع حیوانی از قبیل پودر گوشت و ماهی و غیره است.
بنابراین با این حجم گسترده از مواد غذایی مورد استفاده، توجه به میزان مصرف و همچنین ترکیبات ضد تغذیه ای موجود در مواد غذایی بسیار پر اهمیت می باشد.
در ادامه قصد داریم مواد ضد تغذیه ای موجود در منابع غذایی مورد استفاده را بررسی کنیم.
کنجاله سویا ، دانه سویا سرشار از مواد ضد تغذیه ای است که می توانند باعث کاهش شدید رشد در حیوانات و پرندگان شود. این مواد ضد تغذیه ای عبارتند از:
1. ممانعت کننده آنزیم تریپسین: این ماده مهم ترین ضد تغذیه ای سویا می باشد. این ماده از فعال شدن آنزیم تریپسین در روده کوچک جلوگیری کرده و در نتیجه از فعالیت این آنزیم جلوگیری می کند. آنزیم تریپسین یکی از آنزیم های کلیدی هضم پروتئین می باشد و عدم فعال شدن این آنزیم به منزله عدم هضم پروتئین در روده است. خوشبختانه ماده ضد تغذیه ای ممانعت کننده تریپسین از جنس پروتئین بوده و در اثر حرارت از بین می رود. این ماده ضد تغذیه ای می بایست به مدت 15 دقیقه در دمای 100 درجه سانتی گراد در شرایط مرطوب قرار گیرد تا از بین برود.
وجود این ماده در سویا باعث افزایش ترشح آنزیم های هضمی از لوزالمعده شده و در نتیجه باعث بزرگ شدن اندازه لوزالمعده می شود. چنانچه سویای حاوی میزان بالای ممانعت کننده تریپسین در جیره استفاده شود تمام علایم ناشی از کمبود پروتئین شامل کاهش رشد، کاهش تولید تخم، کاهش وزن بدن و یا حتی بروز عارضه خودخوری در پرندگان ایجاد گردد.